اضطراب جدايی در کودکان
اضطراب جدایی چیست؟
اضطراب جدايی یک مرحله رشدی بسیار طبیعی در کودکان است. زمانی که مراقب کودک او را نزد فردی ناآشنا رها می‌کند، مجموعه‌ای از احساسات، هیجانات، نگرانی‌ها و به دنبال آن گریه کردن در کودک پدیدار می‌شود. اضطراب جدايی به اشکال مختلفی مثل گریه کردن، جیغ زدن، چسبیدن به مراقب، سرتکان دادن سر یا پنهان کردن صورت، خودش را نشان می‌دهد. این علائم زمانی قابل رؤیت است که فرد ناشناسی به کودک نزدیک می‌شود. همین واکنش‌ها ممکن است در مورد اعضای خانواده و برخی از دوستان نیز رخ دهد. به عبارت دیگر، کودک شما زمانی از بودن کنار آن افراد لذت می‌برده، اما اکنون آنها را «غریبه» می‌داند یا حتی از بودن آنها احساس تهدید می‌کند.
علائم اضطراب جدايی در نوزادان کدامند؟
در اینجا چند راه برای تشخیص اضطراب جدايی در کودک وجود دارد:
- به محض اینکه او را به شخص جدیدی می‌سپارید، قشقرق و گریه می‌کند.
- از آغوش یک غریبه خم و دستانش به سمت شما دراز می‌شود.
- مشکل خواب دارد یا از خوابیدن امتناع می‌کند، مگر زمانی که در نزدیکی شما باشد.
- در طول شب با گریه از خواب بیدار می‌شود.
اضطراب جدايی در نوزادان از چه زمانی شروع می‌شود؟
اضطراب جدایی زمانی ایجاد می‌شود که کودک مسئلۀ پایداری شی را یاد می‌گیرد. این یادگیری معمولاً تا 7 ماهگی ایجاد می‌شود، البته زمان آن در کودکان مختلف، متفاوت است.
چه عواملی باعث اضطراب جدايی در نوزادان می‌شود؟
وجود اضطراب جدایی در نوزادان در واقع مسئله خوبی است. سر و صدا کردن و گریۀ نوزادتان، هنگام خروج شما از اتاق به معنای پیوند قوی و احساس دلبستگی بین شما است. اما از آنجایی که نوزادان نسبت به افراد و مکان‌های مختلف بی‌تجربه هستند، چنین تجاربی در آن ها احساس ناامنی ایجاد می‌کند و یا حداقل باعث نگرانی آنها می‌شود. کودکتان خیلی زود متوجه می‌شود که شما مراقب اصلی او هستید و وقتیاز کنار او می‌روید، پریشان می‌شود. علاوه‌بر‌این، نوزادان نمی‌توانند زمان را تشخیص دهند، بنابراین درک نمی‌کنند که نبودن شما فقط به اندازه نوشیدن یک فنجان قهوه با دوستتان است.
چگونه اضطراب جدايی در نوزادان را مدیریت کنیم؟
مانند بسیاری از مراحل رشد نوزاد، صبور بودن برای عبور از این مرحله نیز راه‌حلی کلیدی است. هرگز نباید کودک دارای اضطراب جدایی را نادیده بگیرید. در عوض، این راهکارها را امتحان کنید:
-
ترک کردن را تمرین کنید:
اگر یک یا دو ساعت از نوزاد خود جدا شوید، می‌توانید اضطراب خود و او را کاهش دهید و به این ترتیب، شما (و کودکتان) به این واقعیت عادت می‌کنید که برای مدت زمانی می‌روید و دوباره برمی‌گردید. هنگامی که دیدید عزیز کوچکتان در غیاب شما از هم نمی پاشد، نگرانی کمتری در مورد ترک دوباره او خواهید داشت.
-
برای نبودن خود برنامه‌ریزی کنید:
اگر کودکتان پرستار یا مراقب دیگری دارد، از او بخواهید حدود 30 دقیقه قبل از رفتن شما بیاید تا بتوانید برای رفتن خود برنامه‌ریزی کنید. زیرا وقتی زودتر بیاید، کودک فرصت گرم گرفتن با او را دارد و شما هم می‌توانید با امنیت خاطر و احساس بهتری آن دو را تنها بگذارید و به کارتان برسید.
-
یک میان وعده برای کودک در نظر بگیرید:
گرسنگی ممکن است اضطراب را تشدید کند، بنابراین، اگر بتوانید بلافاصله بعد از شیردهی یا صرف یک وعده غذایی برای رفتن خود برنامه ریزی کنید، احتمالاً به این روند کمک کرده‌اید.
-
خداحافظی از کودک را کش ندهید:
بدون اشک و مقدمه‌چینی‌های زیاد و کاملاً مختصر و کوتاه با کودک خداحافظی کنید. زیرا وقتی برگردید به اندازه کافی زمان برای پیوند مجدد با کودک دارید. خداحافظی طولانی و همراه با ناراحتی، جدایی را هم برای شما و هم برای کودکتان دشوارتر می‌کند.
-
موقع رفتن خود، کودک را درگیر فعالیت کنید:
از پرستار یا مراقب دیگر بخواهید موقع رفتن شما شروع به خواندن کتاب یا بازی مورد علاقه کودک کند. اگر کودک با چیزی سرگرم‌کننده و لذت‌بخش درگیر باشد، خروج شما برای او کمتر ناراحت کننده است.
-
یک روتین ایجاد کنید:
نوزادان بر اساس یک الگوی مشخص برای حمام کردن، زمان خواب و موارد دیگر رشد می‌کنند. بنابراین، برای رفتن و برگشتن خودتان نیز یک الگو و روتین مشخص ایجاد کنید. به عنوان مثال، می‌توانید هنگام رفتن یک ابراز علاقه خاص به کودک داشته باشید و یا آهنگ کوتاه بخوانید. همچنین وقتی برگشتید او را در آغوش بگیرید و یک آهنگ جدید برایش بخوانید.
-
احوال کودکتان را جویا شوید:
بهتر است با پرستار یا مراقب کودک تماس بگیرید و گزارشی در مورد گریه‌ها و ناراحتی دلبندتان که احتمالاً فقط یک دقیقه بعد از رفتن شما فروکش کرده است، بگیرید. اما سعی کنید با فرزندتان تلفنی یا تصویری صحبت نکنید، چون به خاطر عدم حضورتان در خانه، ممکن است این تماس برایش گیج‌کننده باشد.
چگونه با اضطراب جدایی در شب مقابله کنیم؟
بین 8 تا 12 ماهگی نیز ممکن است کودک با بیدار شدن از خواب شبانه و گریه کردن علائمی از اضطراب را نشان دهد. برای مقابله با اضطراب شبانه، می‌توانید به سراغ نوزادتان بروید و با کلمات آرام‌بخش و قرار دادن دست‌هایتان روی کمرش به او اطمینان دهید. اما در چنین مواقعی او را از رختخواب بلند نکنید و در آغوش نگیرید. زیرا با این کار او را ترغیب می‌کنید که به گریه کردن ادامه دهد. چون گریه‌کردن را با در آغوش شما بودن برابر می‌داند.
نوزاد در این سن نیز ممکن است پسرفت خواب را تجربه کند که می تواند ناشی از همین اضطراب باشد. به روال شبانه خود (حمام، شیشه شیر یا شیردهی، آهنگ، داستان، بوسه) ادامه دهید تا کودک شما یاد بگیرد که در پایان هر روز چه انتظاری از او دارید.
وقتی با اضطراب جدایی کودکتان مواجه می‌شوید، نگران و آشفته نشوید. زیرا این اضطراب بدان معناست که پیوندی قوی با نوزادتان دارید. کافی است به خودتان یادآوری کنید که این یک مرحله طبیعی از رشد او است. همچنین در مواقعی که باید او را ترک کنید، راهکار‌های بالا را برای کاهش استرس او و خودتان به کار بگیرید.
از سایت: whattoexpect.com
مترجم: مسعود هنرمند، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه علم و فرهنگ
